احتمالا وعده میلیاردها دلار سرمایهگذاری در سودان، عمر البشیر، رئیس جمهور این کشور را به حمایت از عربستان در برابر ایران وسوسه کرد.
روزنامه انگلیسی گاردین روز سهشنبه نوشت پس از تشدید تنشها بین ریاض و تهران در پی اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی شیعه عربستان و حوادثی که پس از آن منجر به قطع روابط عربستان با ایران شد، سودان نیز اعلام کرد روابط خود با ایران را قطع میکند.
اما تحلیلگران سودانی انگیزه خارطوم از این تصمیم را که در واقع تشنه سرمایهگذاریهای عربستان است، وعده پاداش مالی ریاض میدانند.
اگرچه دولت سودان میگوید این تصمیم در واکنش به حملات اخیر علیه مراکز دیپلماتیک عربستان در ایران گرفته شد، اما الطیب زین العابدین، استاد علوم سیاسی دانشگاه خارطوم میگوید «دلایل عملگرایانه» آن هم در زمانی که شرایط اقتصادی سودان بحرانی است دولت را مجبور به اتخاذ چنین تصمیم کرده است.
به گفته او، دولت سودان فهمیده بود که حتی در جهان عرب هم بسیاری منزوی است و بنابراین تصمیم گرفت خط مشی سیاسی خود را تغییر دهد.
اما مگدی الگیزولی، یک تحلیلگر سیاسی مستقل، چرخش سودان به سوی ریاض را «رابطه مصلحتی» میداند و میگوید به عقید او خارطوم «تعهد قوی ایدئولوژیکی» به عربستان ندارد.
گاردین مینویسد اگرچه سودان خود درگیر شورشهای داخلی است، اما با پیوستن به ائتلاف عربی در حمله به یمن، تعهد خود به عربستان و کشورهای عرب خلیج فارس را اثبات کرد.
در ماه اوت عربستان یک میلیارد دلار به عنوان سپرده در بانک مرکزی سودان گذاشت که در آن زمان رسانهها گزارش دادند هدف از این کار کمک به افزایش ذخایر ارزی سودان است.
اما همان زمان علی الصادق، سخنگوی وزات خارجه سودان، تکذیب کرد که دلیل «روابط بسیار خوب» خارطوم با ریاض انگیزههای مالی و اقتصادی است و گفت «این جریان سرمایهگذاریهای همیشه وجود داشته است.»
در دوران حکومت 26 ساله عمر البشیر، سودان به دلیل نقض حقوق بشر و حمایت از گروههای افراطی از جمله اسامه بن لادن، سرکرده پیشین القاعده، تحت تحریمهای بینالمللی بوده است. عمر البشیر هم در ارتباط با موضوع داروفور به جنایت جنگی متهم است.
گاردین مینویسد روابط سودان با کشورهای عربی خلیج فارس به دلیل حمایت از حمله عراق به کویت در سال 1990 تیره شد و خارطوم پس از آن به سوی ایران رو آورد.
اما روابط این دو کشور در تابستان سال 2014 در پی تعطیل شدن مرکز فرهنگی ایران در خارطوم تیره شد. سودان کارکنان این مرکز را به تبلیغ تشیع متهم کرده بود.
برخی تحلیلگران معتقدند هدف سودان از بستن مرکز فرهنگی ایران فرستادن «پیامی مثبت» به عربستان سعودی بود زیرا در آن زمان اقتصاد سودان به دلیل 20 سال تحریم و نیز استقلال سودان جنوبی در سال 2011 که سه چهارم ذخایر نفتی را از کنترل خارطوم خارج کرد، در شرایط بسیار بدی قرار داشت.
با این حال، پس از سرگیری روابط سودان با عربستان و کشورهای عربی خلیج فارس، مقامات سعودی قول دادند سرمایهگذاریهای بیشتری در سودان انجام دهند.
وزیر سرمایهگذاری سودان هفته پیش در پارلمان این کشور گفت عربستان 11 میلیارد دلار در آن کشور سرمایهگذاری کرده است.
اوایل سال 2014، بانکهای عربستان مبادلات پولی با سودان را قطع کردند و صدها هزار کارگر سودانی که در عربستان کار میکنند نتوانستند درآمدشان را برای خانوادههای خود بفرستند.
اما یک سال بعد، پس از پیوستن سودان به ائتلاف عربستان در جنگ علیه یمن، مقامات سعودی گفتند مبادلات پولی با سودان تسهیل میشود.
همچنین خارطوم امیدوار است عربستان با لابی کردن، از آمریکا بخواهد تحریمهای اقتصادی علیه سودان را لغو کند.